توضیحات
نارسایی قلب به معنای بی کفایتی قلب در پمپ کردن خون است. نارسایی قلب به معنای ایست کار قلب یا حمله قلبی نیست (البته افرادی که نارسایی قلب دارند، اغلب سابقه حمله قلبی در گذشته داشتهاند). نارسایی قلب را نارسایی احتقانی قلب (CHF) نیز مینامند. احتقان به معنی تجمع مایعات در بدن به علت کاهش توانایی پمپاژ خون توسط قلب است. علایم نارسایی قلبی در طول هفته ها و ماه ها متعاقب ضعیف تر شدن قلب و توانایی کمتر آن برای پمپ کردن خون براساس نیازهای بدن ایجاد می شوند . نارسایی قلب اغلب منجر به بزرگ شدن قلب (بطن چپ) می شود .
نارسایی قلبی ممکن است در اثر اختلال سمت راست یا سمت چپ و یا هر دو سمت قلب رخ دهد. معمولا نارسایی قلبی در سمت چپ قلب رخ میدهد. سمت چپ قلب قدرتمندتر بوده و خون را به سراسر بدن پمپ میکند. دهلیز چپ قلب، خون را از ریهها تحویل گرفته و آن را به بطن چپ میفرستد و از آنجا خون وارد گردش خون عمومی بدن میشود. اگر بطن چپ قلب، ضعیف شود و نتواند خون دریافتی را کاملا به جلو پمپ نماید، خون به سمت عقب و به داخل ریهها پس میزند.
وقتی که بطن چپ نتواند به درستی منقبض شود، نارسایی سیستولی قلب روی میدهد. در نارسایی سیستولی، با هرضربان قلب مقادیرکافی خون به سراسر بدن پمپ نمیشود. وقتیکه دیوارههای عضلانی قلب سفت میشوند و نمیتوانند به حد کافی شل (ریلکس) شوند، نارسایی دیاستولی رخ میدهد. در نارسایی دیاستولی، قلب سفت شده و نمیتواند در بین انقباضات از خون کافی پر شود. در هر دو حالت (نارسایی سیستولی و نارسایی دیاستولی) خون وارده شده به سمت چپ قلب به سمت عقب یعنی به داخل بافت ریه پس میزند. وقتیکه تجمع خون در رگهای کوچک ریهها (مویرگها) به نقطه بحرانی رسید، خون به داخل کیسههای هوایی (آلوئولها) نشت کرده و احتقان ریوی ایجاد میشود. این تجمع خون که موسوم به “ادمریوی” میباشد، تنفس را دشوار میکند.
همچنین نارسایی قلبی ممکن است سمت راست قلب را متاثر کند. نارسایی سمت راست قلب به دلیل بیماری ریوی یا در نتیجه نارسایی سمت چپ قلب اتفاق میافتد. سمت راست قلب، خون برگشتی از بدن را دریافت میکند و آن را به داخل ریهها پمپ میکند تا اکسیژنه شود. ممکن است سمت راست قلب توسط فشار برگشتی ناشی از نقص بطن چپ آسیب ببیند. وقتیکه توانایی سمت راست قلب برای پمپاژخون، کاهش مییابد، خون به سمت عقب یعنی به داخل سیاهرگها برمیگردد و باعث تورم بافتها و اعضای بدن میشود. این نوع ادم بیشتر در ساقها، مچ پاها و پاها دیده میشود. سیاهرگهای گردن نیز ممکن است متورم شوند. اندامهای شکمی بویژه کبد و حفره شکمی که شامل رودهها میباشد نیز ممکن است بزرگ و حساس شوند که باعث میشوند شما احساس تهوع یا پری شکمی نمایید.
علت نارسایی قلب چیست؟
نارسایی قلب علل مختلفی دارد. بعضی اوقات علت دقیقی برای آن یافت نمیشود. شایعترین علل نارسایی قلب در زیر ذکر شده است:
- بیماری عروق کرونر (عروق قلب): در این بیماری به دلیل انسداد نسبی یا کامل رگ یا رگهای کرونر قلب، خونرسانی به قلب به صورت جزئی یا کامل مختل شده و در نتیجه قسمتی از قلب غیر فعال میشود.
- مشکلات عضله قلب (کاردیومیوپاتی)
- فشار خون بالا
- مشکلات دریچههای قلب
- ضربان غیرطبیعی قلب (آریتمی)
- استفاده از مواد سمی (مانند الکل یا مواد مخدر(
- بیماری مادرزادی قلبی
- دیابت
- بیماریهای غده تیروئید
علایم نارسایی قلب چیست؟
بعضی از افراد مبتلا به نارسایی قلب، علایم کمی از خود نشان میدهند. در زیر علائمی که ممکن است در افراد مبتلا به نارسایی قلب دیده شود، ذکر شده است:
- تنگی نفس (خصوصا زمان راهرفتن، بالا رفتن از پلهها یا فعالیت)
- تنگی نفس هنگام درازکشیدن
- کاهش اشتها
- تنگی نفس ناگهانی شبانه که باعث بیدار شدن از خواب میشود
- خستگی یا ضعف عمومی (شامل کاهش توانایی در ورزش کردن)
- تورم پا
- تورم شکم یا احساس پری در شکم
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- افزایش وزن ناگهانی (5 درصد یا یک کیلوگرم در روز برای 3 روز پیاپی)
- سرفه و خسخس سینه بهطور مزمن
- تهوع
در صورت بروز هر یک از این علایم به پزشک مراجعه کنید، خصوصاً اگر سابقه بیماری قلبی دارید.
درمان:
هدف برطرف کردن علائم، از بین بردن عوامل تشدید کننده و کنترل بیمارى قلبى زمینهاى است.
باید توجه داشت، درمان دارویی در بیماران دچار اختلال عملکرد بىعلامت بطن چپ، لازم است و صرف بی علامت بودن ، دلیل عدم مصرف دارو نیست. عدم مصرف دارو در این بیماران موجب تسریع پیشرفت بیماری و تشدید نارسایی خواهد بود
اقدامات عمومى
رژیم غذایی را بطور جدی و مداوم رعایت کنید، مصرف نمک را محدود کنید. غذا را بدون نمک طبخ و نمک سر سفره را حذف کنید، از مصرف مایعات زیاد بویژه پشت سر هم (مثلا صرف چند لیوان چای، آب و… پشت سر هم ) بپرهیزید.
از مصرف داروهای متفرقه بویژه مسکن ها ( NSAIDها) اجتناب کنید(عموما ترکیبات استامینوفن با اجازه پزشک معالج بلامانع است)
بعلت عوارض شدید عفونت ها ، ترجیحا هر سال بیمار را علیه آنفلوانزا و پنومونى پنوموککى واکسینه کنید.
فعالیت بدنی متناسب شدت بیماری و مداوم ومنظم داشته باشید. از فعالیت های شدید و خسته کننده پرهیز کنید.