ضایعه نخاعی چیست؟
آسیب طناب نخاعی از عوامل مهم اختلالات حسی، حرکتی، دستگاه ادراری یا ترکیبی از این موارد است. تصادفات اتومبیل شایع‌ترین علت ضایعه نخاعی هستند و از دیگر علل آن می‌توان به سقوط، حوادث ورزشی و زخم‌های ناشی از شلیک گلوله اشاره کرد.
ضربه‌های وارد بر ستون مهره‌ای ممکن است باعث آسیب نخاع، ریشه اعصاب نخاعی یا هر دو شود. در مورد اعمال حرکتی ممکن است ضعف اندام یا فلج یک اندام و آسیب نورون حرکتی فوقانی یا نورون حرکتی تحتانی وجود داشته باشد. در مورد اعمال حسی نیز ممکن است فقدان حس، کاهش حس، افزایش حساسیت یا احساسهای غیرطبیعی نظیر احساس سوزش یا کرختی بروز کند.
آسیب شدید طناب نخاعی نسبتاً ناشایع است، اما از نظر عواقب خود حالت تحلیل برنده و طولانیمدت دارد، زیرا این ضایعه در اغلب موارد افراد جوان‌تر از ۳۰ سال را گرفتار می‌سازد
علائم و عوارض آسیب نخاعی
علایم و عوارض یک آسیب نخاعی ممکن است در ارتباط با یک یا چند مورد از مشکلات ذیل باشد:
اختلالات حسی
مشکلات حرکتی
درد
تشدید بازتاب‌ها (رفلکس‌ها) بعد از مرحله شوک نخاعی در ناحیه زیر آسیب نخاعی (در ضایعات نورون حرکتی فوقانی)
مشکلات ادراری و احشایی
اختلال در دستگاه تنفسی
نقص عملکرد جنسی
احتمال افت فشار خون در وضعیت ایستاده. زمانی‌که بیمار از یک وضعیت افقی به حالت عمودی قرار می‌گیرد ممکن است دچار افت فشار خون شود که به آن هایپوتنشن وضعیتی می‌گویند
احتمال افزایش بازتاب اتونوم (هیپررفلکسی یا دیس رفلکسی اتونومیک)بعد از مرحله شوک نخاعی
امکان وجود مشکلاتی جهت تنظیم دمای بدن
زخم‌های بستر یا فشاری
عفونت ادراری
ترومبوز وریدی عمقی : بی حرکتی اندام‌ها از عوامل مهم اختلال در سیستم وریدی است و احتمال ایجاد ترومبوز وریدی عمقی(DVT) را افزایش می‌دهد. درصورت عدم درمان ترومبوز وریدی عمقی، احتمال آمبولی ریوی که با خطر مرگ همراه است نیز وجود دارد.
احتمال آمبولی ریه
مشکلات متابولیکی
پوکی استخوان در زیر سطح ضایعه
احتمال استخوان‌سازی غیر طبیعی در بافت نرم اطراف مفصل در زیر ناحیه آسیب (به خصوص در مفصل ران)
اختلالات عضلانی و مفصلی
اشکال در تنظیم درجه حرارت بدن
مشکلات روحی
سندروم اضافه وزن
یبوست و اختلال در اجابت مزاج
فیزیوتراپی و درمان ضایعه نخاعی
برخی از تکنیک‌های فیزیوتراپی برای درمان ضایعه نخاعی شامل موارد زیر است:
تمرینات دامنه حرکتی ( تمرینات غیر فعال در مفاصل و اندام های فلج- تمرینات فعال)
تمرینات و حرکات غیر فعال در مفاصل و اندام های فلج
تمرینات و حرکات مفاصل غیر فلج
آموزش و تمرینات درمانی جهت جا به جایی و انتقال وزن
استفاده از بیوفیدبک جهت تلاش آگاهانه برای حرکت عضلات فلج
تحریک الکتریکی FES برای تقویت و انقباض عضلانی
TENS ، US، گرمادرمانی جهت کاهش درد
فیزیوتراپی کف لگن جهت درمان بی اختیاری ادرار و نقص عملکرد جنسی
